Yalnızca günümüzde değil, neredeyse insanlık var olduğu günden beri en çok kıymet verilen ve en değerli kabul edilen metallerden bir tanesi altın olmuştur. Yatırım amacıyla altın alımı yapılabileceği gibi ziynet eşyası olarak altın kullanmak da son derece popüler. Ülkemizdeki fiyatının her geçen gün arttığını da düşünürsek eminiz pek çok kişinin en büyük kabusu sahte altın ile karşılaşmaktır.
Peki sahte altın nasıl anlaşılır? Elbette işin ustası olan biri çoğu zaman gördüğü anda altının sahte olup olmadığını anlar ama kırk yılda bir elimize altın geçmiş, biz nereden bilelim diyorsanız haklısınız. Neyse ki sahte altını anlamak için evde kendi kendinize uygulayabileceğiniz basit yöntemler var. Gelin sahte altın nasıl anlaşılır yakından bakalım ve uygulayabileceğiniz yöntemlerin detaylarını görelim.
Sahte altın nasıl anlaşılır? İşte evde kendi kendinize uygulayabileceğiniz basit test yöntemleri:
- Yöntem #1: Suda batıp batmadığına bakın.
- Yöntem #2: Üzerine sirke damlatın.
- Yöntem #3: Renk bozulmalarını inceleyin.
- Yöntem #4: Teninizde değdiği noktalara bakın.
- Yöntem #5: Güçlü bir mıknatıs kullanın.
- Yöntem #6: Seramik üzerine sürtün.
- Yöntem #7: Üretici işaretlerini kontrol edin.
- Yöntem #8: Yoğunluk testi uygulayın.
- Yöntem #9: Nitrik asit testi kullanın.
Yöntem #1: Suda batıp batmadığına bakın:
Bir altının sahte olup olmadığını anlamanın en kolay yöntemi, suda batıp batmadığını kontrol etmektir. Ilık su dolu büyük bir kap alın ve altını atın içine. Eğer dibe batıyorsa gerçek altındır çünkü altın yoğun bir metaldir. Sahte altınlar ise çoğu zaman hafif malzemeden yapıldığı için suda yüzer. Islandıktan sonra kararma ya da paslanma olmaması da gerçek altın olduğunu gösterecektir. Elbette bu test, altın yoğunluğuna göre her zaman doğru sonuç vermeyebilir.
Yöntem #2: Üzerine sirke damlatın:
Sahte altınları yapmak için kullanılan kimyasal işlemler sonrası eldeki metalin rengi, sirke gibi asidik bir madde ile etkileşime girince bozulacaktır. Bu nedenle altını düz bir zemine koyun ve üzerine bir damla sirke damlatın. 15 dakika sonunda renginde herhangi bir değişiklik yoksa altın gerçektir. Nesne üzerinde varsa yarı değerli taşlar sirkeden etkilenebilir, bu nedenle sirkeyi damlatırken dikkatli olmalısınız.
Yöntem #3: Renk bozulmalarını inceleyin:
Sahte altınlar genel olarak altın kaplamaya sahiptir. Kaplama elbette zaman içinde aşınır ve altındaki gerçek metali görünür. Bu nedenle elinizde bu tür bir nesne varsa aşındığı yerleri kontrol edin. Renk bozulmaları görüyorsanız altın sahtedir çünkü gerçek altın bu tür bir renk bozulması yaşamaz. Tabii 24 ayar olmayan altınlarda kararmalar olabileceğini unutmayın.
Yöntem #4: Teninizde değdiği noktalara bakın:
Ziynet eşyası olarak kullanılan altın nesneler tenimize değdikçe ter ve yağ gibi doğal bileşenlerle etkileşime girer. Bu etkileşim sonucu eğer tenimizde değdiği noktalarda farklı renkte izler bırakıyorsa şüphelenebilirsiniz. Örneğin gümüş siyah renkte, bakır ise yeşil renkte bir iz bırakır. Tabii altından yapılan ziynet eşyaları yüzde 100 altından üretilmediği için sonuç kesin değildir.
Yöntem #5: Güçlü bir mıknatıs kullanın:
Bu test için öyle sıradan bir mıknatıs kullanamazsınız, kolayca satın alabileceğiniz güçlü bir neodimyum mıknatıs kullanmalısınız. Mıknatısı altına tuttuğunuz zaman çekiliyorsa o gerçek altın değildir. Ancak bu test de her zaman sağlıklı sonuç vermeyebilir çünkü bazen sahte altınlar paslanmaz çelik ve benzeri manyetik olmayan metaller kullanılarak imal edilmiş olabilir. Ayrıca bazı altın eşyalarda da manyetik metal kullanıldığını unutmamak gerekiyor.
Yöntem #6: Seramik üzerine sürtün:
Sırlama ve benzeri işlemler görmüş bir seramik sağlıklı sonuç vermeyeceği için sırlanmamış bir seramik yüzey kullanmanız son derece önemli. Altını alın ve seramik üzerine sürtün. Eğer siyah renk çıkıyorsa altın sahtedir, gerçek altın kendi renginde iz bırakır. Elbette bu testin altına biraz hasar vereceğini unutmamak gerekiyor.
Yöntem #7: Üretici işaretlerini kontrol edin:
Her altın ürün üzerinde üreticiler tarafından eklenmesi zorunlu bazı işaretler vardır. Derecelendirme sistemine göre 1 – 999 arası ya da 0K – 24K arası bir sayı görebilirsiniz. Örneğin 475 sayısını görüyorsanız bunun anlamı o ürünün yüzde 47,5 altın olduğudur. Altın kaplama ürünlerde GP, altın dolgulu ürünlerde GF, altının elektrolizle kaplandığı ürünlerde GEP yazabilir. Elbette işaretler ürüne göre değişiklik gösterebilir.
Yöntem #8: Yoğunluk testi uygulayın:
Biraz zahmetli bir işlem olsa da kesin sonuç alabilirsiniz. Altının ağırlığını gram cinsinden ölçün, ölçüsünü görebileceğiniz bir su silindirine altını bırakın ve ne kadar artış yarattığını görün. Daha sonra altın ağırlığını su artış miktarına bölün. Diyelim 38 gram altın suda 2 ml artış yarattıysa yoğunluğu yaklaşık 19 g/mL’dir. Değişiklik gösterse bile 14 ayar altın yoğunluğu ortalama 12,9 – 13,6 g/mL’dir.
Yöntem #9: Nitrik asit testi kullanın:
Tabii bu pek de evde kendi kendinize uygulayabileceğiniz bir yöntem değil ama eğer ben bu işi sevdim, sık sık yaparım diyorsanız kendinize bir nitrik asit test kiti alabilirsiniz. Altına ufak bir çizik attıktan sonra üzerine bir damla asit damlatıyor ve biraz bekliyorsunuz. Kit içindeki taşa sürterek çıkan renge göre altının kaç ayar olduğunu kolayca görebilirsiniz.
Altın alırken dolandırılmak işten bile değil:
İster yatırım ister ziynet eşyası olarak kullanmak için olsun altın binlerce yıldır en popüler metallerden bir tanesi. Hal böyle olunca bu işin usta dolandırıcıları da ortaya çıkıyor. Anlattığımız yöntemler bir altının sahte olup olmadığını gösterir ancak en sağlıklı sonucu almak için mutlaka bir kuyumcuya test ettirmeniz gerektiğini hatırlatalım.
Altın alırken güvendiğiniz yerlerden alışveriş yapın. Varsa aldığınız ürünün mutlaka sertifikasını görün. Sahte altın daha parlaktır, ışıkta renk değiştirir, daha hafiftir. Gerçek altın ise ışık altında renk değiştirmez ve bükülmez. Elbette rica ediyoruz piyasa fiyatının altında satılan ürünlere her zaman şüpheyle yaklaşın.
Sahte altın nasıl anlaşılır sorusunu yanıtlayarak evde kendi kendinize uygulayabileceğiniz basit test yöntemlerinden bahsettik. Anlattıklarımız yalnızca bilgilendirme amaçlıdır. Bir altının sahte olup olmadığı konusunda en doğru kararı eğitimli, izinli, gerekli belgelere sahip bir kuyumcu verecektir.
Altın ile ilgili farklı içeriklerimizi buradan okuyabilirsiniz:
